جمعه 88 آذر 27  10:27 عصر

 

اصلاح الگوی مصرف که به معنی نهادینه کردن روش صحیح استفاده از منابع کشور است، سبب ارتقای شاخص‌های زندگی و کاهش هزینه‌‌ها شده و زمینه ای برای گسترش عدالت است.

از طرفی الزام مصرف بهینه باعث می شود تا علاوه بر پیشرفت علمی ناشی از ارتقای فن آوری در طراحی و ساخت وسایل و تجهیزات بهینه مطابق با استانداردهای جهانی، فرصت توزیع مناسب منابع و به تبع آن پیشرفت در دیگر بخش هایی که کمتر مورد توجه بوده است نیز فراهم گردد. از این رو ارتباط منطقی بین نامگذاری سال اول دهه پیشرفت و عدالت به "اصلاح الگوی مصرف" بیشتر نمایان می شود.

اصلاح الگوی مصرف نیازمند فرهنگ‌‌سازی پایدار است و این خود نیازمند راهکارهایی است تا همه افراد جامعه الزام رفتارهای اصلاح مصرف را احساس کنند و به تدریج این اصلاح نهادینه شده و به یک رفتار پایدار و نهایتا به یک فرهنگ در تمامی عرصه های مصرف تبدیل شود.

اصلاح الگوی مصرف در دو سطح "تولید کالا" و "مصرف کالا" قابل بررسی است. در سطح تولید کالا که از مرحله تبدیل مواد خام تا انتقال و توزیع به مصرف کننده را شامل می شود، نیاز است که سازندگان و تولیدکنندگان هر دو بخش دولتی و خصوصی علاوه بر رعایت ضوابط زیست محیطی، فن آوری تولید کالاهای خود را با استانداردهای جهانی و حتی الامکان مناسب با اقلیم هر منطقه مطابق کنند.

هم اکنون هدرروی در حوزه انرژی کشور نه صرفاً در بخش مصارف خانگی و مشاغل خدماتی و تجارتی، بلکه در پالایشگاه ها، نیروگاه ها، خطوط انتقال برق، لوله های آب، واحدهای تولیدی و خودورها نیز در مقایسه با استانداردهای جهانی قابل قبول نیست. در کشورما حدود یک پنجم برق تولیدی به مصرف روشنایی می رسد که 69 درصد آن در خانه ها است لذا با استفاده از لامپ های کم مصرف می توان تاحدود زیادی در این زمینه صرفه جویی کرد. تولید انرژی و حرارت از منابع تجزیه شونده و نو همچون باد، خورشید و زباله ها در مناطقی که قابل استفاده است باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

در بخش ساخت و ساز باید اجرای آیین نامه ها و مقررات مهندسی از جمله مبحث 19 مقررات ساختمان که به بهینه سازی ساختمان در مصرف انرژی مربوط می شود، نهادینه شود. همچنین تولید مواد خوراکی از جمله نان باید با ضایعات کمتری همراه باشد. باید توجه به استفاده بیشتر از مواد قابل بازیافت در تولید الزامی گردد و دهها موارد مشابه دیگر که باید در هر صنف مورد توجه قرار گیرد.

در سطح "مصرف کالا" باید برای فرهنگ سازی نحوه مصرف بهینه خصوصاً آب، برق و گاز که تهیه آنها برای مصرف کننده سهل الوصول تر است آموزش از طریق مدارس، رسانه ها، تولیدکنندگان، وزارت نیرو و شرکت گاز بسیار موثرتر باشد. همچنین مردم ایران به علت پیوند با دین و مظاهر مقدس دینی به خوبی سنت های نهادینه شده را می پذیرند و بدان آن ارج می نهند لذا می توان در بخش آموزش  از تعالیم و آموزه های دینی که بر صرفه جویی تاکید دارند نیز بیشتر بهره برد.

از آنجا که جهت تغییر الگوی مصرف، شناخت عمیق نیازهای هردو بخش مردمی و دولتی ضروری است باید مصرف سرانه دهک ها با سطح دستمزدها و استانداردهای مصرف جهانی دقیقاً مقایسه شود و سپس درصد و میزان یارانه لازم برای هریک از کالاها مشخص شده و قیمت یارانه ای و غیریارانه ای آن تعیین گردد. بنابراین می توان دریافت که اصلاح الگوی مصرف هم نیاز (و حتی پیش نیاز) هدفمندسازی یارانه هاست. تمامی این موارد جز با وضع قوانین و نظارت بر حسن اجرای آن میسر نیست و از این روست که نقش و تاثیر مجلس در اصلاح الگوی مصرف  نمایان تر می شود.

مسعود فزون بال -کارشناس انرژی

 

جمعه 88 آذر 27  6:56 عصر

آیا علم با دین ناسازگار است؟ 
   نمایش پاسخ ...  

ادامه مطلب...

جمعه 88 آذر 27  6:56 عصر

آیا از دیدگاه قرآن اهمیت علم منحصر به علوم دینی است؟ یا مطلق علم؟ 
   نمایش پاسخ ...  

ادامه مطلب...

جمعه 88 آذر 27  6:56 عصر

بدون توجه به علوم انسانی پیشرفت کشور رویایی دست نیافتنی است
تعالی و بالندگی فرهنگ بدون تردید نتیجه رشد علوم انسانی است. از این رو نسبت این دو با مقوله توسعه و چگونگی رابطه آنها چنان اهمیت دارد که بدون توجه به علوم انسانی پیشرفت کشور رویایی دست نیافتنی می نماید. چرا که توسعه پایدار مستلزم نگرش چند ساحتی به مقوله توسعه است.  

ادامه مطلب...

جمعه 88 آذر 27  6:56 عصر

صدرالمتالهین رحمه الله پنج عامل را مانع کمال انسان برمی‏شمارد: (90)

1.نقص ذاتی نفس: منظور آن است که نفس به واسطه صباوت و...هنوز به فعل نرسیده باشد; مانند این‏که کودکان و ابلهان چون از قوه به فعل نرسیده‏اند، نمی‏توانند در علم‏وعمل تلاش کنند و ازدرک حقیقت عاجزند.

2.حجاب‏ها: مقصود موانعی است که نفس مستعد را از تکامل باز می‏دارد و مانع نفس مستعد می‏گردند.این‏حجاب‏هاچهار نوع هستند:

الف - حجاب مال: راه علاج و رفع آن این است که با بخشش از نگهداری مال و جمع شدن آن جلوگیری کنیم.

ب - حجاب مقام: علاج آن در دوری جستن از موقعیت‏های تحریک کننده و تواضع نمودن و دوری از آنچه موجب شهرت می‏گردد، می‏باشد.

ج - حجاب تقلید: علاج آن در پیروی نکردن از روش خاص و کشف حقیقت در اعتقادات و مجاهدت - نه مجادله - است.

هر که را تقلید دامن‏گیر شد در دل او چون غل و زنجیر شد

ادامه مطلب...

جمعه 88 آذر 27  6:56 عصر

«رابطة علم و دین با تکیه بر دیدگاه استاد مطهری»

چکیده

بررسی تاریخی نسبت میان «عقل و دین» و تعامل بین داده های دینی و یافته های بشری و تبیین حوزة هر یک از این دو مقوله ، از دیر زمان توجه فیلسوفان و متألهان ادیان مختلف را به خود جلب کرده است. این مسأله از مسایل مهم در عرصة دین پژوهی به شمار می آید، به گونه ای که پهنة تاریخ ادیان را می توان صحنة گفت وگوها و مباحثات مستمر عقل و دین قلمداد کرد که سابقة چهرة جدید آن تحت عنوان «علم و دین» به اواسط قرون وسطی می رسد.

سؤال اصلی در عصر پیدایش علم جدید این است که به هنگام وقوع ناسازگاری میان علم و آنچه محصول وحی الهی است، چه باید کرد؟ این بحث به دلیل اهمیتش، اندیشمندان بسیاری را با گرایش های متفاوت به خود مشغول ساخت. عده ای با ابراز رابطة خصمانه میان علم و دین کوشیدند تا آن دو را ناسازگار جلوه دهند، تا جایی که «برتراند راسل» این ناسازگاری را در گوهر علم و ذات دین دانست. در مقابل ، برخی از فیلسوفان و متکلمان و بیش از همه ، کسانی که هم مهر دین بر دل داشتند و هم اهتمام جدی به علم ، سعی کردند تا سازگاری و انطباق یافته های علمی را با تعالیم وحی به اثبات رسانند. از سوی دیگر، کسانی مانند «کانت» و «اگزیستانسیالیست ها» و طرفداران نظریه تحلیل زبانی ، ساز جدایی مطلق علم و دین را نواختند.

در این نوشتار ، پس از ایضاح مفاهیم «علم » و «دین» و بیان نسبتهای ممکن میان آنها ، رابطة علم و دین و کیفیت رفع تعارض آن دو از نظرگاه استاد مطهری( 1358-1299ش.) بیان شده است.

ادامه مطلب...

جمعه 88 آذر 27  6:56 عصر

نسبت های ممکن میان علم و دین

مشکل ورود به بحث ارتباط میان علم و دین، ناشی از عدم ایضاح دو لفظ «دین» و «علم» است. حال که مراد خود را از دو مفهوم علم و دین بیان کردیم، می توان از نسبت های ممکن میان علم و دین سخن به میان آورد.

اهمیت روابط و مناسبات میان علم و دین تا جایی است که حیات بشریت بر اساس آن شکل خواهد گرفت. «آلفرد نورث وایتهد» در این زمینه می گوید: «هرگاه ملاحظه کنیم که دین و علم (برای بشر) به چه کار می آیند ، گزاف نیست اگر بگوییم سیر آیندة تاریخ در گرو تصمیم نسل حاضر دربارة چند و چون روابط و مناسبات فیمابین علم و دین است».9 بنابراین، حیات بشریت بر اساس فرض تعارض و رقابت علم و دین شکلی خواهد یافت و بر مبنای تعاضد و یا تفارق علم و دین صورت دیگری می یابد.

اگر از اندکی وسعت نظر و شامه درک تاریخ تفکر بهره مند باشیم و به مقتضای عقل ، کلاف اندیشه را تا واپسین گره بگشاییم، در می یابیم که مسأله علم و دین در تعارض علم و دین محدود و محصور نمی شود. گاهی تاریخ تعاملات میان علم و دین به عنوان کارزاری میان دو نیروی رقیب ـ نیروی گسترده عقل بشری از یک سو و ایمان دینی از سوی دیگر ـ توصیف می شود که با ملاحظه حوادث در تاریخ تعاملات میان علم ودین می توان عدم کفایت این دیدگاه کلیشه ای و نامناسب را نشان داد.10 در ذیل به نسبت های ممکن میان علم و دین اشاره می کنیم :

ادامه مطلب...

جمعه 88 آذر 27  6:56 عصر

تفارق (Separation) علم و دین

گاهی علم و دین چنان خود را نشان داده اند که دو نیروی رقیب و مخالف نیستند و هر کدام به مجموعه متفاوتی از نیازهای بشری پاسخ می دهند. بر این اساس، زبان علم و زبان دین به حوزه های مختلفی از عمل مربوط می شود. دین با موضوعات اخلاقی و روحی سر و کار دارد که مستقیماً مورد توجه علم نیست و در مقابل، علم دنبال فهم کمی جهان مادی است که ربطی به دین ندارد. یکی با واقعیت های آزمون پذیر سرو کار دارد و دیگری عقل را به خاطر ایمان تسلیم می کند، یکی به عنوان پیشرفت های فهم علمی از تغییر لذت می برد و دیگری از قوانین ثابت الهی تسکین می یابد.

عده ای با داشتن اعتقادات مذهبی ،‌آن را در پژوهش های علمی خود، کاملاً جدا نگاه می دارند و میان آنها ربطی نمی بینند. «پل دیویس» می گوید: « بسیاری از کسانی که به علم اشتغال دارند، مذهبی نیز هستند… در بسیاری از حالات، آنها این دو جنبة زندگی خود را از هم جدا نگاه می دارند، چنانکه گویی علم در شش روز هفته حاکم است و دین در روزهای یکشنبه».17

ادامه مطلب...

جمعه 88 آذر 27  6:56 عصر

یکی از تلاشهای حضرت علی (ع) در راستای ارزشهای عقلانی رواج علم و علم گرایی در جامعه بود گذشته از توجه اساسی به علم حضرت سعی می کرد که بینش علمی کلی را در بین عموم مردم و زندگی روزمره آنها به وجود آورد امام (ع) در نصیحت به مردم می فرماید:

 «پس به سوی کشتزار دانش بشتابید پیش از آنکه بوته آن خشک شود و پیش از آن که به خود پردازید و فرصت گرفتن علم از منبع آن و اهل آن از دست رود.» (1)

در جای دیگر امام (ع) همین مفهوم را قابل درک تر و ملموس تر برای مردم بیان کرده تا بفهماند که علم باید با زندگی عجین گردد و اینکه انسان در تمام مراحل زندگی بشدت به آن نیازمند است. امام (ع) می فرماید:

ادامه مطلب...

جمعه 88 آذر 27  6:56 عصر

قرآن بزرگترین منبع معارف برای معماری علوم انسانی است 
گروه اندیشه و علم: قرآن کریم نخستین و بزرگترین منبع معارفی برای تاسیس و معماری علوم انسانی و اسلامی محسوب می شودز

به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) شعبه قم، نجف علی میرزایی، رئیس مرکز الحضاره للتنمیة الفکر الاسلامی، 11 آذرماه در نشست«قرآن و علوم انسانی» که در حاشیه برپایی پانزدهمین المپیاد بین المللی قرآن و حدیث جامعة المصطفی(ص) العالمیه در مجتمع فرهنگی اهل البیت(ع) برگزار شد با بیان این مطلب تصریح کرد: علوم انسانی به معنای حقیقی تمام تجلی عینی دین در حیات است و تفاوت بسیار حساسی بین سکولاریسم و دینداری وجود دارد و اگر توانستیم علوم انسانی دینی را تاسیس، معماری و‌ بنیادگذاری کنیم، آن وقت روش و سیستم زندگی دین محور خواهیم داشت.

میرزایی با بیان اینکه دانشگاه ها و مراکز علمی ما ظرفیت دینی سازی علوم انسانی را ندارد، افزود: ‌اگر در این زمینه موفق نشویم، هر چند در عقاید سکولار نیستیم، اما در روش آموزش، پژوهش، تحقیق، تفکر و مدیریت جامعه، منش ما سکولاریستی خواهی بود.

وی تصریح کرد: تفاوت نگاه سکولاریستی با نگاه دینی و الهی هم در همین است و نگاه توحیدی، دینی و یک پارچه‌انگاری تمام لایه‌های هستی را در بر می‌گیرد و به همه عناوین بنیادی حیات نگاه زنجیره‌وار می‌شود.

میرزایی در ادامه بیان داشت:‌ امروز در کشور آسیب‌های روانی را با روش‌های دینی علاج نمی‌کنیم بلکه با دکتر روانشناسی معالجه می‌کنیم که اساسا تفسیر وی از زندگی یک تفسیر مادی و وضعی است.

وی با بیان اینکه ما بنا نداریم علوم انسانی را تخطئه کنیم، تصریح کرد: این علوم انسانی که ما با نگاهی انتقادی با آن مواجه می‌شویم میراث هزاران ساله کل بشریت است و به جرات می‌توان گفت بخش زیادی از این علوم انسانی میراث انبیا است.

مشاور عالی رئیس جامعة ‌المصطفی ‌العالمیه با اشاره به اینکه با نگاه جنگی و ستیزه‌ای نمی‌توان با علوم انسانی مواجه شد، خاطرنشان کرد: البته نمی‌توان انکار کرد علوم انسانی که در جامعه داریم در بسیاری از مواقع مبانی بنیادی آن قرآنی نیست.

وی تاکید کرد: اگر ما نتوانیم علوم انسانی را بر مبنای توحیدی و به معنایی یک‌ پارچه‌ای و یک ‌وحدتی تفسیر کنیم صرف نظر از راه‌های الهی در بحث ظهور و عدالت قطعا نهایت جهان اسلام در خطر است.

میرزایی با بیان اینکه مبانی بنیادی معارف قرآنی از ابتدای قرآن تا انتهای آن یک دست و زنجیره‌وار است، اظهار داشت: یک مهندسی کلان، عمیق و بنیادی در قرآن است و این دستگاه معارفی، فلسفی و علمی بزرگ‌ترین سرمایه برای بازسازی علوم انسانی است.

وی تصریح کرد: بازسازی علوم انسانی تنها را خروج از سکولاریسم حقیقی و تنها راه دینی‌سازی حیات است.

مشاور عالی رئیس جامعة ‌المصطفی(ص) ‌العالمیه با بیان اینکه قرآن کریم نخستین و بزرگ‌ترین منبع معارفی برای تاسیس و معماری علوم انسانی است، خاطرنشان کرد: سنت هم هر جا که معارف قرآنی نیاز به نمونه‌ها و تفسیر داشته باشد به این میدان وارد شده و از آن استفاده می‌کند.

وی تصریح کری: هم‌اکنون در جهان اسلام معضلات ما بسیار زیاد است، اگر این معضلات را بتوانیم به جای این که بین ‌المذاهبی کنیم به سمت غنای قرآنی‌بخشی به معارف دینی خود برویم، به نظر من مشکلات زیادی از نظر بین‌الملل اسلامی حل می‌شود.

میرزایی تصریح کرد: باید خلاء‌هایی که داریم بدون تعارف به طور مداوم مرور کنیم و به دنبال رشد، عمق‌بخشی و کیفیت‌دهی و کارآمدی علوم باشیم.

وی تاکید کرد: جامعة المصطفی(ص)‌ العالمیه می‌تواند منبع غنی برای انسان‌سازی و جهانی‌سازی علوم به معنای واقعی باشد.
 

مریم واحدی طبس
خود را به سلاح دانش مجهز کنید